Document Haalbaarheidsonderzoek Holwerd aan Zee

In opdracht van het Programma naar een Rijke Waddenzee (PRW) en het Deltaprogramma Waddengebied is DLG gevraagd een haalbaarheidsonderzoek uit te voeren met betrekking tot het initiatief Holwerd aan Zee (HaZ). Doel van dit onderzoek is
om een antwoord te geven op de volgende vragen:
Waarom moet Holwerd aan Zee gerealiseerd worden?
Wat is de begrenzing van het projectgebied?
Hoe ziet het project er uit?
Wat voor invloed heeft het project op de omgeving?
Wat kost het project?
Wat levert het project op?
Wat draagt het project bij aan duurzaamheid?
Welke kennisleemtes zijn er?

Het project Holwerd aan Zee heeft een lange voorgeschiedenis. Kern van het plan is om het historische handelsstadje Holwerd weer aan het water te leggen. De kerkterp van Holwerd lag ooit aan zee. De verbinding met het cultureel erfgoed van Holwerd wordt pas aantrekkelijk als de beleving ervan mogelijk wordt gemaakt. Door een doorbraak in de zeedijk te forceren kan de verbinding tussen het Werelderfgoed Waddenzee en het achterland hersteld worden. De Holwerter Vaart kan vanaf de Dokkumer Ee worden doorgetrokken. De initiatiefgroep van het plan voorziet een recreatief-toeristisch centrum met regionale uitstraling waar de hele regio van gaat profiteren. Doelstelling van Holwerd aan Zee is het stimuleren van leefbaarheid en het creëren van omzet en banen. Holwerd is een krimpgebied, waar de bevolking terugloopt en veel huizen te koop staan. Met toegang over het water, mooie natuur en een toeristisch aantrekkelijk stadje kan Holwerd weer op de kaart gezet worden.

In de loop der tijd zijn verschillende oplossingen voor de problematiek van krimp in Holwerd de revue gepasseerd. De praktische, technische en juridische consequenties van deze oplossingen en scenario’s zijn door verschillende publieke, private en particuliere partijen veelvuldig besproken. DLG heeft in dit proces een verbindende rol gespeeld en heeft ernaar gestreefd de haalbaarheid te bepalen door middel van ‘participatief onderzoek’. Er is verschillende malen overleg gepleegd met de initiatiefgroep Holwerd aan Zee. Er zijn gesprekken gevoerd met diverse stakeholders en er zijn bijeenkomsten, werksessies, en terreinbezoeken georganiseerd, waaronder een bezoek aan een vergelijkbaar gebied aan de kust in Duitsland. Hier hebben verschillende deskundigen aan deelgenomen (ecoloog, civieltechnicus, visserijdeskundige, landschapsarchitecten, medewerkers grondzaken). Ook is de kostenanalyse door DLG aangestuurd. Er is daarmee genoeg informatie voorhanden om de drie centrale vragen van deze fase (is Holwerd aan Zee ‘haalbaar’ ‘betaalbaar’ en ‘duurzaam’?) te stellen. Dit zijn dan ook de kernvragen die in dit haalbaarheidsonderzoek beantwoord worden.

Het antwoord op deze vragen is positief, maar nog geen volmondig ‘ja’. Holwerd aan Zee is op dit moment nog niet een ‘project’ met een duidelijk begin en einde. Op basis van de huidige bronnen, kennis en dynamiek kan nu dus ook nog niet besloten worden over een afgerond projectplan met een totaalbegroting. Met de conclusie van het haalbaarheidsonderzoek is niet zozeer een mijlpaal bereikt, maar wordt langs de weg een piketpaal geplaatst: een momentopname waarbij gereflecteerd wordt op wat bereikt is, en waarbij een bewuste keuze gemaakt wordt voor het vervolg. Deze keuze wordt naar verwachting vastgelegd in een startovereenkomst met de belangrijkste partijen, waaronder in elk geval Rijkswaterstaat, Wetterskip Fryslân en de Provincie Fryslân.

Lees hier het rapport