Documenten

Allerlei documenten met een (in)directe link met Holwerd aan Zee.

Fryslân aan Zee, herstel van een verbroken relatie

In 2009 werd de Waddenzee uitgeroepen tot Unesco Werelderfgoed. Daarmee staat het gebied in een illuster rijtje naast wereldattracties als het Great Barrier Reef, Venetië en Yellowstone National Park. Maar wie denkt dat daarmee de Friese Waddenkust een toeristische trekpleister is komt bedrogen uit. Dorpen lopen leeg, voorzieningen verdwijnen, monumentale boerderijen, schattige dijkhuisjes en pareltjes van terpdorpen zijn voor een habbekrats te koop. En dan te bedenken dat 450.000 mensen per jaar alleen al een kwijnend terpdorp als Holwerd voorbijrijden om de boot naar Ameland te nemen. Want de overkant
van het Werelderfgoed, de eilanden, zijn in tegenstelling tot de vasteland-kust wél een trekpleister van jewelste. Toch zal het niemand die het gebied goed kent echt verbazen dat men liever de boot naar de overkant neemt. Een slecht bereikbare geasfalteerde zeedijk met uitzicht op een bak modder is zelfs voor de inwoners van het kustgebied zelf nauwelijks de moeite waard om een kijkje te nemen. Je kan er niet zwemmen, zonnen, het uitzicht is eentonig en het enige buitendijkse land, Noorderleeg, is slecht toegankelijk. De Waddenzee mag dan werelderfgoed zijn, de Friese Waddenkust is de strakgetrokken, dichtgetimmerde achteringang die de meeste mensen liever mijden.

Visie: Kust van Kwelders

uitgestrekt dynamisch kweldergebied als rijke, beleefbare kustverdediging

Deze visie stelt voor de noodzakelijke investeringen in de kustverdediging niet te steken in een nog hardere, hogere dijk, maar om de kustlijn van Friesland te verbreden tot een kustzone door over de hele kustlengte kwelders te laten opslibben. Dit bijna verdwenen dynamische Waddenbiotoop is met z’n altijd wisselende kleurenpracht een lust om naar te kijken vanaf de dijk en om midden in te staan. Deze kwelderzone is ook nog eens een uitstekende kustverdediging. De zeespiegel stijgt – al sinds de laatste IJstijd. De zeebodem groeit mee, maar de zeebodem die niet meer overstroomt omdat ze ingepolderd is – ‘het land’ – stijgt niet meer mee en komt dus relatief steeds verder onder zeeniveau te liggen. Dus moeten de dijken steeds hoger. Maar die steeds hogere, bredere en hardere dijk is nu precies ook de oorzaak waarom het vaste land van Friesland en de Waddenzee zo uit elkaar gegroeid zijn. Door een dynamisch kweldergebied tegen de dijk aan te leggen kunnen de dijkverstevigingen goeddeels achterwege blijven en wordt de voormalige achterkant van de Waddenzee een attractie. Een gebied waar de elementen en de rijkdom van de Wadden op z’n best te beleven is.

Pieren en dammen, die het opslibben van de kust stimuleren, verbinden binnenland met dit kwelderlandschap. Aan het eind van zo’n pier wil je zijn, op de grens van zee en opslibbend land. Daar worden, heel geconcentreerd en exclusief dus, verblijfsplekken gecreëerd in de taal van het Waddenland, met terpen en dobbes.

Lees hier het advies Fryslân aan Zee van Atelier Fryslân.